تنبور مست

تنبور مست

تنبور مست وبلاگی است پیرامون موسیقی ملی و ساز باستانی تنبور
تنبور مست

تنبور مست

تنبور مست وبلاگی است پیرامون موسیقی ملی و ساز باستانی تنبور

معرفی مختصر چند مقام مهم و باستانی تنبور*

جلو شاهی                                                                                                                            

جلوشاهی از مقام های کهن تنبور است که از نشاطو جذبه خاصی برخوردار است . این مقام در اعیاد بزرگ مذهبی و یا در وقت استقبال از بزرگان و مقامات ظاهری با سرنا و دهل و در پیشواز از بزرگان معنوی یعنی پیران و پیشوایان طریقت و حقیقت با تنبور و دف اجرا می گردد.                                                        

 

بایه بایه                                                                                                                                    

بایه بایه از مقام های قدیمی تنبور است که  از حال و هوای شادی برخوردار است .این آهنگ در مراسم و اعیاد ملی و مذهبی با تنبور و یا سرنا اجرا می گردد.                                                                                     

قطار

قطار از مقام های آوازی بسیار کهن است که از حالتی حماسی و عاشقانه برخوردار است . خواننده ی ایم مقام گاه بدون همراهی تنبور و گاه همراه تنبور ایم مقام را اجرا می نماید و طی آن اشعاری عاشقانه و یا حماسی که گاهی از چاشنی پند و عبرت نیز برخوردار است را زمزمه می نماید .

 

سوار سوار

از مقام های باستانی است که حالات مختلف صدای پای اسب را تداعی می کند . در آغاز با ریتمی کند موسوم به دو نعل و سپس مقداری تندتر موسوم به سه نعل و بعد چهار نعل و تاخت و نشیب و فراز و در آخر کند می شود که گویی اسب از حرکت می ایستد .

 

سحری

سحری یکی از مقام های بسیار ارزشمند و دلنشین باستانی تنبور است که با آواز همراه با تنبور و یا سرنا به همراهی دهل اجرا می شود . تنبور نوازان در مجالس و محافل اذکار روحانی که طی آن شب به صبح می انجامد طلوعی دیگر را نوید داده و اشعار امید بخشی که سراپا وجد و نشاط  ایجاد می کند را به گوش مستمعین می رسانند و در اعیاد ملی و مذهبی نیز سرنا و دهل نوازان بر فراز بام های خود همین مقام را در وقت سحر می نوازند .

 

سماع نوع اول ( سملی )

این مقام از انواع سماع است که علاوه بر حالت نشاط و شور از وقار خاصی نیز برخوردار است . این مقام را در مراسم ذکر روحانی بگاه وقوع حالات جذبه و غلبه ی شوق با تنبور و دف و یا در مراسم جشن و سرور و اعیاد ملی با سرنا و دهل و ساز های دیگر از جمله دوزله- دایره و یا موکش می نوازند .

 

سماع نوع دوم ( سه جاران )

مقام سماع سه جاران یکی از زیبا ترین و غنی ترین مقام های موسیقی قدیم کردی است که بیشتر در اعیاد ملی و مذهبی با سرنا و دهل و در مراسم آئینی اهل حق  با تنبور اجرا می گردد  و حقیقتا اندکی ماند به آن آوازها .

 

سماع نوع سوم ( بال و شان )

بال و شان به معنی دست افشان است . این مقام از آنگ و ریتمی بسیار جذاب و زیبا و ظریف برخوردار است . این مقام از مهمترین مقام های سماع در موسیقی باستانی و عرفانی تنبور است .

 

گل و خار

این مقام از مقام های برجسته ی باستانی و مخصوص تنبور است که از ریتمی بسیار باشکوه و آهنگی غنی برخوردار است . شاید در گذشته های دور شعر این آهنگ مخصوص مناظره ی گل و خار بوده است که به مرور زمان استفاده از دیگر اشعار کردی نیز برای اجرای آن رایج گردیده است . ریتم این مقام سه ضربی لنگ است که ضرب اول فراختر از دو ضرب بعدی است یعنی در هفت چنگ موجود در میزان سه تای آن در ضرب اول و دوتای آن در ضرب دوم و دو تای دیگر در ضرب سوم نهفته است . این ریتم را در موسیقی کردی سه پا می نامند .

*برگرفته از رساله ی تنبور از دیرباز تا کنون نوشته مرحوم سید خلیل عالی نژاد.

نظرات 5 + ارسال نظر
محسن شنبه 12 اسفند 1385 ساعت 01:16 http://www.keyhankalhor.blogfa.com

سلام
امیدوارم حالتون خوب باشه
مطلب خوبی بود و اینکه نام منبع را آوردید کار زیبا و پسندیدای انجام دادید.
امیدوارم به معرفی دیگر مقام ها نیز بپردازید.
ایام به کام
یا حق.

* یاس سفید * شنبه 12 اسفند 1385 ساعت 02:13 http://yasesefid.blogsky.com

سلام


و با درودی فراوان


خوشحالم که یکی از قدیمی ترینها را یافتم


موفق باشی دوست من


ارادتمند
یاس سفید*

نیما شنبه 12 اسفند 1385 ساعت 04:02

از حسن انتخابت بابت این آوای روحانی(چهره به چهره) ـکه زیبایی و متانت مطالبت رو مضاعف کرده ـ
ممنونم.
شاد باشی وسرفراز


نیما

مهدی سیروس شنبه 19 اسفند 1385 ساعت 13:21 http://avayedust.blogfa.com

اول و آخر یار
دوست عزیز سلام
خسته نباشی و خدا قوت. دوست دارم بیشتر آشنا بشیم.
به خلوتگاه من هم سری بزن و پیغام بذار تا یه صحبتی داشته باشیم.
در مسلخ عشق جز نکو را نکشند.
به یاد قلندر بیقرار: سیدخلیل عالی نژاد

علی دوشنبه 19 آذر 1386 ساعت 01:44

دوست عزیز احتمالا شعر مقام سحری اجرای درویش امیر و آقای شاه ابراهیمی رو میدونی؟ اگر بتونی برم بفرستیش متشکر می شم. یا حق

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد